29/11/24

Mewn Cyfarfod Arbennig o Gyngor Caerdydd ddoe, urddwyd y Cynghorydd Helen Lloyd Jones yn Arglwydd Faer newydd Caerdydd, a phenodwyd y Cynghorydd Michael Michael yn Ddirprwy Arglwydd Faer newydd.

Galwyd y cyfarfod i benodi'r Arglwydd Faer a'r Dirprwy newydd yn dilyn marwolaeth y diweddar Arglwydd Faer, y Cynghorydd Jane Henshaw ym mis Medi.

Roedd y Cynghorydd Helen Lloyd Jones yn gwasanaethu fel y Dirprwy Arglwydd Faer am y flwyddyn ddinesig 2024/25. Ddoe dywedodd wrth Gyngor Caerdydd: "Rwy'n gweddïo na fyddwn byth yn profi colled ein Harglwydd Faer eto tra yn y swydd ac mae ein meddyliau'n fawr iawn gyda theulu Jane heddiw. Byddwn yn parhau i gefnogi ei elusen enwebedig, Banc Bwyd Caerdydd."

Yn Beiriannydd Siartredig, mae'r Cynghorydd Lloyd Jones yn hynod falch o fod yn Gymraes ac fe'i magwyd ar y Gororau mewn pentref bychan ger Y Gelli Gandryll. Bydd ei gŵr, Syr Richard Lloyd Jones KCB, Gwas Sifil Cymreig wedi ymddeol, yn gwasanaethu fel ei chydweddog yn ystod ei thymor.

Etholwyd y Cynghorydd Lloyd Jones i Gyngor Caerdydd yn 2022, gan gynrychioli ward Radur a Threforgan ac roedd yn aelod o'r Pwyllgorau Craffu ar yr Economi a Diwylliant a'r Amgylchedd.

Mae hi wedi bod yn Aelod o Gyngor Cefn Gwlad Cymru. Yn gerddwr a rhedwr brwd, mae hi wedi bod yn ymwneud â phrosiectau awyr agored a chymunedol amrywiol, gan gynnwys cadeirio Cerddwyr Cymru a phrosiect Pererindod Penrhys. Mae hi wedi rhedeg Marathon Efrog Newydd, ac mae'n gweithio tuag at gwblhau mil o Parkruns erbyn ei chanfed penblwydd.

Wrth siarad yn ei hurddo, dywedodd yr Arglwydd Faer newydd: "Mae'n anrhydedd enfawr bod yn Arglwydd Faer. Nid yw'r rôl hon yn ymwneud â'r person; mae'n ymwneud â faint o lawenydd a roddwn pan fyddwn yn ymweld â grwpiau sy'n mynd ati'n dawel i wneud pethau rhyfeddol. Maen nhw mor falch o ddangos i ni beth maen nhw'n ei wneud a chael eu gwerthfawrogi. Mewn byd sy'n ein deffro bob bore i'r tywyllwch a'r digalondid diweddaraf, mae'n codi calon cyfarfod â chymaint o bobl sy'n gwneud eu rhan i wneud y byd hwn yn lle mwy diogel, hapusach, ac maent yn haeddu ein cydnabyddiaeth. Efallai nad ni yw'r ddinas fwyaf, na'r gyfoethocaf, na'r hynaf, ond yn ddiweddar cawsom ein pleidleisio fel y ddinas fwyaf caredig, y man lle'r ydym yn fwyaf tebygol o wneud pethau caredig dros ein cymdogion. Y ddinas gyfeillgar, Caerdydd, prifddinas Cymru, hir y cadwn hi felly."

Mae'r Cynghorydd Michael, y Dirprwy Arglwydd Faer newydd, wedi bod yn Gynghorydd yng Nghaerdydd ers 1997. Bu'n cynrychioli'r Tyllgoed i ddechrau ac, ers 2012, mae wedi gwasanaethu ward Trowbridge a Llaneirwg. Mae Michael wedi gweithio'n helaeth gyda grwpiau lleol i wella Trowbridge a Llaneirwg ac mae wedi bod yn ymwneud â phrosiectau cymunedol ledled y ddinas.

Yn wreiddiol o Gyprus, symudodd Michael i Gaerdydd ym mis Mawrth 1961 a dyma'r Chypriad Groegaidd cyntaf i ddal swydd Dirprwy Faer. Mynegodd ei ddiolchgarwch, gan ddweud, "Mae'n anrhydedd enfawr, ac mae'n deyrnged hefyd, i bawb a ddaeth yma i fyw o bob rhan o'r byd ac sydd wedi helpu i wneud Caerdydd y ddinas hyfryd, gynhwysol y mae heddiw."

Bydd gwraig y Cynghorydd Michael, Joyce, yn gweithredu fel ei gydweddog ar gyfer y flwyddyn ddinesig, sy'n dod i ben ym mis Mai 2025.