25/11/20
Mae symbol symudiad byd-eang dynion a bechgyn sy'n gweithio i roi terfyn ar drais yn erbyn menywod a merched wedi daflunio ar Orthwr y castell, un o dirnodau mwyaf eiconig Caerdydd, i nodi Diwrnod y Cenhedloedd Unedig ar gyfer dileu trais yn erbyn menywod a merched.

Yn fwy cyffredin, caiff y diwrnod ei alw’n Ddiwrnod y Rhuban Gwyn, ac mae’n digwydd ar 25 Tachwedd bob blwyddyn, yn gyfle i godi ymwybyddiaeth o'r mudiad, sy'n gweithio tuag at roi terfyn ar drais gwrywaidd yn erbyn menywod a hyrwyddo cydraddoldeb rhywiol. Mae'r ymgyrch yn cymell dynion i sefyll a chyhoeddi eu hymrwymiad i roi terfyn ar drais yn erbyn menywod a merched.

Tafluniwyd y Rhuban Gwyn ar waliau gorthwr y castell, gan nodi ymrwymiad a dyhead Caerdydd ar gyfer dyfodol heb drais gwrywaidd yn erbyn menywod, ac mae blodau gwyn mewn patrwm rhuban hefyd wedi eu plannu yn y gwelyau blodau y tu allan i'r Castell.

Mae cyfres o ddigwyddiadau digidol yn cael eu cynnal i gefnogi Diwrnod y Rhuban Gwyn gan gynnwys gwylnos rithwir yng ngolau cannwyll, sesiynau codi ymwybyddiaeth a hyfforddi amlasiantaethol i weithwyr proffesiynol, yn ogystal â digwyddiadau cyhoeddus ar-lein i unrhyw un a hoffai gael gwybod mwy am y gwasanaethau a'r cymorth sydd ar gael yng Nghaerdydd a Bro Morgannwg. Daw'r digwyddiadau i ben ar 10 Rhagfyr sy'n nodi Diwrnod Hawliau Dynol y Cenhedloedd Unedig.

Dywedodd yr Aelod Cabinet dros Iechyd, Lles a Gofal Cymdeithasol, y Cynghorydd Susan Elsmore: "Mae’n bwysicach nag erioed yn y cyfnod heriol hwn ein bod yn gwneud ein safiad yn erbyn unrhyw ffurf ar gam-drin domestig a thrais mewn dull proffil uchel fel hwn.

"Yn hanesyddol, mae ymgyrchoedd ynghylch rhoi terfyn ar drais yn erbyn menywod a merched wedi cael eu hystyried yn fater i fenywod yn unig, ond rhoddir cydnabyddiaeth bellach i bwysigrwydd cynnwys dynion ynddynt. Mae'r rhan fwyaf o ddynion yn credu bod unrhyw fath o drais a cham-drin sy’n targedu menywod a merched yn annerbyniol ond yn aml nid ydynt yn codi llais ynghylch hyn.  Y distawrwydd hwn sy'n caniatáu i ymddygiadau negyddol, ac agweddau sy'n sail iddynt, fynd heb eu herio ac, yn anffodus, mewn rhai achosion, ffynnu.

"Mae ymgyrch y Rhuban Gwyn yn annog dynion i siarad a chodi llais - i'w gwneud yn glir na fyddan nhw'n goddef, esgusodi nac aros yn dawel am drais dynion. Dros yr ychydig flynyddoedd diwethaf mae cannoedd o ddynion wedi gwneud hynny mewn ffordd gyhoeddus iawn yn ein digwyddiadau Cerdded Milltir yn ei Hesgidiau drwy ganol y ddinas, ond yn anffodus nid yw hyn yn bosibl eleni.

"Ond mae 'siarad a chodi llais' bob amser yn bosibl, ac mae’n bwysicach nag erioed oherwydd y cynnydd sylweddol mewn trais, aflonyddu a cham-drin a brofir gan fenywod, ac a gyflawnir gan ddynion, yn ystod pandemig y coronafeirws.

"Mae angen i ni weithio gyda'n gilydd ar frys i atal trais a cham-drin, gan sicrhau bod ein cymunedau a'n cartrefi yn ddiogel i bawb. Ni ddylai unrhyw un fyw mewn ofn."

Mae rhaglen ddigwyddiadau ymgyrch y Rhuban Gwyn, gan gynnwys manylion sut i gymryd rhan, ar gael yma: https://www.cardiffandvalersb.co.uk/wp-content/uploads/White-Ribbon-Calendar-of-Events-2020-cym.pdf

I gael rhagor o wybodaeth am Ymgyrch y Rhuban Gwyn, ewch i www.whiteribbon.org.uk

Ymunwch â'r sgwrs #rhubangwyncaerdyddarfro

Os ydych chi neu rywun rydych chi'n ei adnabod yn profi trais yn erbyn menywod, cam-drin domestig neu drais rhywiol gallwch ofyn am help a chefnogaeth gan y gwasanaeth Byw Heb Ofn.

@BywHebOfn #BywHebOfn Ffôn 0808 80 10 800 Neges Destun 0786 007 7333

Ebost gwybodaeth@llinellgymorthbywhebofn.cymru

Sgwrsio yn fyw: llyw.cymru/bywhebofn