Mae'r
project arloesol hwn, sef y tro cyntaf i dechnoleg hon gael ei defnyddio fel
hyn yn y DU, yn dal, glanhau ac atgyfeirio dros 40,000 metr sgwâr o ddŵr glaw
ffo i Afon Taf, yn hytrach na'i bwmpio dros wyth cilometr drwy Fro Morgannwg i
gael ei drin, cyn ei bwmpio i'r môr.
Mae'r
cynllun yn casglu dŵr wyneb o doeon a ffyrdd o ddeuddeg stryd breswyl yn
Grangetown, gan ei sianelu a'i hidlo dros 100 o erddi glaw cyn ei ddraenio i
Afon Taf.
Mae
planhigion a choed yn amsugno'r dŵr mewn gerddi glaw, a chaiff y dŵr ei hidlo
drwy'r pridd a'r gwreiddiau sy'n dal ac yn torri lawr ar y llygryddion.
Dewiswyd
mathau penodol o goed a phlanhigion, sy'n bennaf yn rhai brodorol i Gymru a'r
DU, i fodloni nifer o feini prawf.Maen
nhw'n wydn, nid oes angen llawer o gynnal arnynt, maen nhw'n ymwrthod â
llygryddion ac yn gallu addasu i dywydd sych a gwlyb iawn.
Mae
Grangetown Werddach yn gydfenter gan Gyngor Caerdydd, Dŵr Cymru, Cyfoeth
Naturiol Cymru, Arup, ERH Communications a Civil Engineering Ltd gyda chymorth
ariannol ychwanegol gan y Gronfa Cymunedau Tirlenwi.
Dywedodd
y Cynghorydd Michael Michael, yr Aelod Cabinet dros Strydoedd Glân ac
Ailgylchu:"Mae hwn yn
broject arloesol sy'n haeddu'r wobr anrhydeddus hon.
"Ymddengys
nad ydy llawer o bobl eto'n deall beth yw pwrpas cynllun Grangetown Werddach.Yn ogystal â defnyddio technoleg
arloesol i waredu dŵr glaw o'n systemau carthffos, mae'r cynllun wedi harddu'r
ardal.Plannwyd 130 o goed
newydd, yn ogystal â 1,700 metr sgwâr o fan gwyrdd newydd.Mewn amser, bydd y planhigion a'r coed
yn tyfu a lledaenu a bydd Grangetown yn wyrddach fyth.
"Mae
Taff Embankment, sydd hefyd yn rhan o'r cynllun, hefyd yn rhan o Daith Taf ac
rydym bellach yn cwblhau hyn fel stryd blaenoriaeth i feiciau a fydd dros 500
metr o hyd, yn cysylltu Bae Caerdydd â chanol y ddinas.Yn ogystal â'r fenter hon, gwnaed
gwelliannau hefyd i ddiogelwch cerbydau, cerddwyr a beicwyr mewn 14 cyffordd
sy'n rhan o'r cynllun.
"Hoffwn
ddiolch i'r holl bartneriaid am gyflawni'r project hwn.Hoffwn hefyd ddiolch i'r trigolion lleol
am eu hamynedd wrth i'r cynllun fynd rhagddo."
Meddai Fergus
O'Brien, rheolwr strategaeth dŵr gwastraff Dŵr Cymru, "Mae draenio
Cynaliadwy'n hanfodol yn null hirdymor Dŵr Cymru o ddiogelu ein cwsmeriaid a
gwella'r amgylchedd er gwaetha pwysau cynyddol newid yn yr hinsawdd a threfoli. Gwna hyn drwy wella gwydnwch cynhenid ein hasedau a'u
galluogi i ddelio ag amrywiaeth cynyddol ein hanghenion. I gyflawni ein cynlluniau uchelgeisiol rhwng nawr a 2050
mae angen i ni weithio mewn partneriaeth â rhanddeiliaid i rannu gwybodaeth a
buddsoddi mewn ardaloedd lle mae ein blaenoriaethau'n gorgyffwrdd. Mae project Grangetown Werddach yn enghraifft wych o sut
gallwn weithio gyda chynghorau sy'n meddwl ymlaen fel Caerdydd a gobeithio taw
hwn fydd y gyntaf o blith nifer o bartneriaethau o'r fath."
Meddai Martyn
Evans, Uwch Ymgynghorydd Polisi Cyfoeth Naturiol Cymru:
"Rydym
mor falch ein bod wedi gweithio ar broject mor arloesol a blaengar â Grangetown
Werddach.Mae'r cynllun cyffrous hwn yn dangos
dull gwahanol o reoli ein hadnoddau naturiol - un sy'n edrych ar y darlun cyfan
yn hytrach na chanolbwyntio ar un ateb neu rannau penodol o'n hamgylchedd.
"Nid yn
unig y bydd y cynllun hwn yn helpu i greu amgylchedd lleol iach a gwydn, ond
bydd yn ategu llewyrch economaidd a chymdeithasol cenedlaethau'r dyfodol.
"Rydym yn
rhan o'r project hwn ers y dechrau ac rydym yn gyffrous iawn bod y project yn
cael ei gydnabod gyda'r wobr wych hon.Mae'n enghraifft wych o
sut y gall sefydliadau gydweithio i gyflawni nod cadarnhaol a gobeithiwn y
gellir defnyddio'r math hwn o gynllun mewn nifer o rannau eraill o Gymru."